نقش فناوری اطلاعات و ارتباطات در آموزش مجازی 

هدف اصلی اين مقاله شناسايی نقش فناوری اطلاعات و ارتباطات در آموزش الکترونیکی است. امروزه با ورود فناوریهای نوين درآموزش مجازی وتولید محتوای الکترونیکی  و به خصوص دسترسی به اينترنت در بین جامعه فراگیر در مدارس، و تاثیر پذيری آنها از فرهنگهای جهانی و غیر بومی، موقعیتی به وجود آمده است كه آموزش و پرورش ناگزير است تا كاركردهای نوينی را متناسب با نیازهای زمان برای خود برگزين(ارتقاء آموزش مجازی وتولید محتوای الکترونیکی ).

گزينش و دستیابی به كاركردهای نو مستلزم نگاهی نو به نظام آموزش و پرورش است. رويکرد آموزشهای مجازی و تولید محتوای الکترونیکی با دستاوردهای عظیم، قابلیتهای بالقوه و امکان ارائه آموزش در هر زمان و هر مکان، دورنمای خیال انگیزی را در مقابل ديدگان پیشگامان اين عرصه قرار داده به نحوی كه طی سالیان اخیر استفاده از شیوه های آموزش مجازی و تولید محتوای الکترونیکی در راس برنامه كاری اغلب سازمانها، موسسات آموزشی و دانشگاههای معتبر جهان قرار گرفته است. در اين مقاله با استفاده از روش توصیفی، اسنادی ومروری بر يافته های بدست آمده از ديگر پژوهشها و مقالات موجود در پايگاههای تحقیقاتی الکترونیکی و منابع كتابخانه ای، نقش فناوری اطلاعات و ارتباطات در آموزش مجازی وتولید محتوای الکترونیکی را بررسی و شناسايی میكنیم.

مقدمه:

فن آوری اطلاعات و ارتباطات ( ICT ) وسیله ای برای ذخیره سازی، پردازش و ارائه اطلاعات است كه به صورت الکترونیکی و مبتنی بر تعدادی رسانه می باشد.

امروزه مسئله كیفیت آموزش مجازی و تولید محتوای الکترونیکی و اثربخشی نظام های آموزشی از مهمترين دغدغه های نظام های آموزشی و دست اندركاران و تصمیم سازان امر توسعه در هر كشوری می باشد. در كشور ما ايران اين مسئله به دلايل عديده ای از نگرانی مضاعفی برخوردار شده است. به نحوی كه دولت ها، طی يک دهه گذشته به سختی توانسته اند حتی هزينه های جاری آموزش و پرورش را بپردازند.

فناوری اطلاعات و ارتباطات اين ادعا و بلکه توان را دارد كه طی يک برنامه مدون و با تغییر در ساختار و روش های آموزش مجازی وتولید محتوای الکترونیکی از هزينه ها بکاهد و كیفیت را افزايش دهد و محصولات نظام های آموزشی را با نیاز های جامعه هماهنگ و منطبق نمايد و در جهت كاربردی نمودن آموزش مجازی وتولید محتوای الکترونیکی  قدم بردارد .

بسیاری از مشکلاتی كه امروزه توسعه فناوری اطلاعات و ارتباطات در كشور با آن مواجه است از قبیل كمبود بسترهای فرهنگی، كمبود نیروی انسانی ماهر، آشنا نبودن با زبانهای خارجی، پايین بودن انگیزه وروحیه جست وجو و كاوشگری، فقدان گرايش به كار و تلاش و عمل و در يک كلمه، كاهش توانمندی های مهارت های زندگی، ناشی از ناتوانی نظام آموزش و پرورش سنتی در پاسخگويی به نیازهای جامعه در حال تغییرو تحول است. نوآوری در روش های تدريس و استفاده از فناوری اطلاعات و ارتباطات در مدارس موجب توسعه يادگیری مشاركتی دانش آموزان، تقويت روحیه جست و جوگری و پژوهش، كاربردی نمودن آموزش، فراهم نمودن زمینه آموزش و يادگیری مادام العمر می شود.

تأثیر فناوری بر آموزش و پرورش از طریق آموزش مجازی وتولید محتوای الکترونیکی :

فناوری كاتالیزور مهمی برای موارد زير است:

✔ تبديل مدارس به نهادهای نوآور و پويا كه در آنجا دانش آموزان با انگیزه تر، كنجکاوتر و خلاق تر می شوند.

✔ متصل كردن دانش آموزان به شبکه گسترده جهان دانش و اطلاعات به گونه ای كه بتوانند دانش پايه وسیع و نگاهی جهانی كسب كنند.

✔ پرورش قابلیت هايی در دانش آموزان برای پردازش مؤثر و كارآمد اطلاعات  

✔ رشد نگرش ها و قابلیت های مورد نیاز برای دستیابی مستقل به يادگیری در تمام عمر

اندرسون يادگیری الکترونیکی در آموزش مجازی وتولید محتوای الکترونیکی را چیزی بیش از ارائه محتوای آموزشی با وب می داند، يادگیرنده و فرايند يادگیری را نقطه ی تمركز يادگیرنده الکترونیکی می داند و يادگیری الکترونیکی را چنین تعريف می كند يادگیرنده به منظور كسب دانش و ساخت معنای فردی، رشد تجارب يادگیری، دستیابی به محتوای يادگیری، برقرار كردن تعامل با محتوا، مربی و يادگیرنده و برای كسب حمايت و پشتیبانی در خلال فرايند يادگیری از اينترنت بهره می گیرد.

آموزش مجازی وتولید محتوای  الکترونیکی شامل تمامی آموزش هايی هستند كه با استفاده از ابزارهای الکترونیکی، اعم از صوتی،تصويری، رايانه ای، شبکه ای و ... انجام می شوند.

مزايای آموزش مجازی وتولید محتوای الکترونیکی :

برای آموزش مجازی وتولید محتوای الکترونیکی، مزايای زيادی برشمرده اند كه برخی از آن ها به شرح زير می باشد:

انعطاف در زمان و مکان در آموزش مجازی وتولید محتوای الکترونیکی :

مهم ترين مزيت آموزش مجازی وتولید محتوای الکترونیکی اين است كه به شركت كنندگان اجازه می دهد تا برنامه های خود را تنظیم نمايند. انعطاف پذيری به شركت كنندگان اين فرصت را می دهد كه تصمیم بگیرند چه زمانی و كجا به مطالعه بپردازند و چه مدت زمانی را صرف يادگیری نمايند. در اين روش، جريان آموزش مجازی و تولید محتوای الکترونیکی با برنامه كاری، وضع فرهنگی و اجتماعی و حتی مسئولیت های خانوادگی شركت كننده تعارض ندارد .

بدون مرز و زمان بودن، فراهم بودن امکان يادگیری در همه جا، همه وقت و برای تمام افراد از مزايای منحصر به فرد اين گونه آموزش است

دسترسی آنی به حجم بالايی از اطلاعات از طریق آموزش مجازی وتولید محتوای الکترونیکی :

سهولت دسترسی به حجم بسیار بالايی از اطلاعات و دانش های موجود در جهان و دسترسی سريع و به موقع به اطلاعات در زمان بسیار اندك، از مزايای مهم اين نوع آموزش مجازی وتولید محتوای الکترونیکی محسوب می شود .

اهداف توسعه فناوری اطلاعات در آموزش و پرورش از طریق آموزش مجازی وتولید محتوای الکترونیکی :

با توجه به وضعیت فعلی فناوری اطلاعات در نظام آموزشی كشور ما، اهمیت برنامه ريزی بلند مدت، اهداف راهبردی و رسالت برنامه جامع توسعه فناوری اطلاعات در نظام رسمی آموزش و پرورش از طریق آموزش مجازی وتولید محتوای الکترونیکی را می توان چنین توصیف كرد:

✔كاهش مستمر فاصله بین استفاده دانش آموزان از فناوری اطلاعات داخل فضای رسمی آموزشی و خارج از آن و در نهايت دگرگونی كامل وضعیت فعلی و پیش گرفتن میزان مصرف آموزشی، داخل فضای رسمی از ساير مواد مصرفی محصولات رايانه ای و اطلاع رسانی.

✔ رسالت: تحويل مستمر و در نهايت رفع كامل بحران مقبولیت نظام رسمی آموزش و پرورش كشور با استفاده از توانمندی های فناوری اطلاعات در جهت تبديل بحران های جاری نظام های آموزشی و تربیتی به توسعه همه جانبه از طريق تغییر در فر آيند ياد دهی ، يادگیری از جمله:

◆ تغییر محیط علمی آموزش مجازی وتولید محتوای الکترونیکی ، اعم از بسته های آموزشی، كتب درسی و تجهیزات نرم افزاری و سخت افزاری آموزش تغییر نقش و رفتارهای آموزشی ياد دهندگان تغییر نقش و رفتارهای آموزشی يادگیرندگان به ويژه در امر يادگیری جمعی

کشور ما نیز به‌دلیل تعاملی که با محیط پیرامون خود دارد، از تحولات جهانی بی‌نصیب نیست و با توجه به رویکرد جهانی در مباحثی مثل آموزش برای همه، آموزش مادام‌العمر، آموزش برای زندگی بهتر، می‌بایست از روش‌های خاصی برای تحت پوشش درآوردن هر چه بیشتر جمعیت لازم التعلیم و یا افزایش کیفیت آموزش و پرورش از طریق آموزش مجازی وتولید محتوای الکترونیکی و یا حتی کاهش هزینه‌های آموزش استفاده کند.

در حال حاضر رویکردی به سوی استفاده از فناوری در آموزش (تدریس دبیران)به‌وجود آمده که آهسته و انبوه کار خود را به پیش می‌برد. نمود این رویکرد برگزاری جشنواره‌های تولید محتوای الکترونیکی  و آموزش مجازی در آموزش‌های فنی و حرفه‌ای و همچنین جشنواره‌های روش تدریس با استفاده از IT است که در دوره متوسطه و در دروسی مثل شیمی و جغرافی توسط وزارت آموزش و پرورش در حال اجراست. از جمله اهداف مشترک اجرای این جشنواره‌ها عبارتند از:

✔ ترغیب، تشویق و ایجاد باور در بین معلمان در امر استفاده از نرم افزارها و تولید محتوای الکترونیکی و آموزش مجازی ، توسعه و گسترش فرهنگ تولید محتوای الکترونیکی و استفاده از IT در فرایند یاددهی و یادگیری. 

✔ این موضوع می‌تواند علائمی باشد برای اینکه نقطه اوج تلفیق IT در آموزش و به‌‌کارگیری خردمندانه آن توسط معلمان و دبیران است. پس معلمان دربه کارگیری فناوری اطلاعات نقش محوری دارند .

✔ در مورد به کارگیری IT در آموزش و پرورش  از طریق آموزش مجازی وتولید محتوای الکترونیکی بحث‌های زیادی شده و عموماً از IT به‌عنوان یک ابزار تکنیکی برای بالابردن سطح آموزش سخن رفته است. 

✔ این امر نکته روشن و قابل توجهی را پیش روی ما قرار می‌دهد که نیاز مبرم به پیشرفت و حرفه‌ای شدن معلمان در زمینه IT دارد.

✔برای ایجاد یادگیری‌های مؤثر، جایی که فناوری در اختیار اهداف یادگیری در مدرسه است، تنها معلمان هستند که در مواقعی حساس مبتنی بر پایه احتیاجات و شیوه‌های یادگیری دانش‌آموزان، تکنیک‌های IT را در برنامه‌ریزی تحصیلی به کار می‌برند.

موانع و مشکلات در آموزش مجازی وتولید محتوای الکترونیکی :

وجود تعدادی رايانه نمی تواند به معنی استفاده از آنها باشد. هنوز فرهنگ استفاده از فناوری های نو در جامعه ما فراگیر نشده است و شاهد نوعی واپس ماندگی فرهنگی در اين عرصه هستیم. چرا كه برخی ادارات با داشتن منابع مالی زياد اقدام به خريد دستگاه های پیشرفته و از جمله رايانه می كنند ولی از آنها برای اهداف سازمانشان به نحو مطلوب استفاده نمی كنند. به عنوان مثال در ادارات آموزش و پرورش در آموزش مجازی وتولید محتوای الکترونیکی در دواير مختلف تعدادی رايانه وجود دارند ولی گويا اين دواير كاملا با هم بیگانه هستند.

وقتی يک معلم دوره ضمن خدمتی را می گذراند در رايانه ضمن خدمت ثبت شده و گواهی صادر می شود. ولی معلم به منظور استفاده از امتیاز آن برای مثلاً ارتقاء شغلی هر سال بايد پشته ای از تصاوير گواهی های ضمن خدمت، تشويقی ها و ابلاغ ها را به كارگزينی تحويل دهد. جالب اين كه تمامی اين گواهی ها و ابلاغ ها و تشويق ها از همان اداره و از رايانه اتاق مجاور صادر شده است.

ساير ادارات هم وضعیت مشابهی دارند. مثلاً در صندوق بیمه محصولات كشاورزی هرسال يک كشاورز بايد ساعت ها وقت خود را صرف پركردن فرم های تکراری كند با وجود اين كه درختان وباغ ها از جايشان حركت نکرده و تغییر مکان نداده اند ولی گويا در مسئولین هیچ اعتقادی به امکان استفاده ازحداقل امکانات رايانه ای وجود ندارد.

از ديگر معايب اين روشها می تواند سطحی بار آمدن دانش آموزان و عادت به كپی برداری از كار ديگران باشد. امکان جستجوی مطلب مورد نظر، دانش آموز را از مطالعه يک كتاب يا مقاله بی نیاز كرده صرفاً به بخش مورد نظر مراجعه می كند. همچنین وجود مطالب متنوع و قابل دسترسی و چاپ،اين امکان را به افراد می دهد كه به راحتی حاصل زحمات ديگران را كپی برداری كرده و با نام خود تحويل دهد.

اين موضوع و ساير سوء استفاده ها از اينترنت از مواردی است كه به عنوان معايب اين شیوه های آموزش مجازی وتولیدمحتوای الکترونیکی مطرح می شوند. ولی علیرغم اين معايب و كاستی ها شکی نیست كه لازمه زندگی در جهان امروزی مجهز شدن به ، اين فناوری های نو و استفاده از آن در زندگی روزمره و از جمله در نظام آموزشی است.

دامنه کاربردهای آموزشی IT  در آموزش مجازی وتولید محتوای الکترونیکی بسیار وسیع است. در یک طرف آن فعالیت‌های بسیار محدود است که عمدتاً بر پایه روش‌های سنتی قرار دارد و در طرف دیگر آن، تغییرات اساسی در رویکردهای تدریس قرار می‌گیرد. به‌عنوان مثال، بعضی از معلمان از وایت برد تعاملی (interactive whiteboard) در نمایش دادن محتوا و نظریات در مباحث کلاسی به روش سنتی استفاده می‌کنند، در حالی که معلمان دیگر اجازه می‌دهند دانش‌آموزان برای نشان دادن نمایشنامه‌هایی که خودشان طراحی وفیلمبرداری کرده‌اند، در کلاس از این وسیله استفاده کنند.

مطالعات نشان می‌دهد مؤثرترین کاربرد   (IT)  در آموزش مجازی وتولید محتوای الکترونیکی آن است که معلم و برنامه‌های نرم افزاری، فهم و فکر دانش‌آموز را به چالش می‌کشاند و این کار از طریق شرکت تمامی دانش‌آموزان در بحث کلاسی با استفاده از وایت‌برد تعاملی و یا کار دانش‌آموزان با رایانه به‌صورت فردی و گروه‌های دونفره صورت می‌گیرد. اگر معلم مهارت سازماندهی دانش‌آموزان را بر مبنای فعالیت‌هایی مبتنی بر فناوری اطلاعات  در آموزش مجازی وتولید محتوای الکترونیکی داشته باشد، آنگاه کارایی کلاسی و فردی دانش‌آموزان می‌تواند به موازات هم مؤثر باشد.

به کارگیری فناوری اطلاعات (IT)  درآموزش مجازی وتولید محتوای الکترونیکی توسط دانش‌آموزان به‌صورت دونفره، گروهی یا کلاسی، مثلاً استفاده از وایت‌برد تعاملی) معلمان را قادر می‌سازد تا از طریق گوش دادن به توضیحات دانش‌آموزان، بازخوردهای فراوانی را به دست آورند.( 

از این نکته، معلمان می‌توانند دید عمیق‌تری را از پیشرفت دانش‌آموزان و شناخت آنها به دست آورند. مشارکت دانش‌آموزان به‌صورت دونفره یا تیمی در استفاده از منابع فناوری اطلاعات، در موضوعات به‌خصوصی باعث می‌شود آنان بتوانند فهم یکدیگر را از یادگیری به چالش بکشند و از طریق مشارکت، مطالب بیشتری را فراگیرند.

مدارک جامعی مبنی بر تأثیر یا کمک کردن فناوری اطلاعات (IT)  در آموزش مجازی و تولید محتوای الکترونیکی روی پیشرفت دانش‌آموزان وجود دارد. این مدارک نشان می‌دهد که این ویژگی و مزایا، به روشی که معلم برای انتخاب کردن سازماندهی استفاده از منابع فناوری اطلاعات اتخاذ می‌کند، بستگی دارد و این فعالیت‌ها با کارهای کلاسی و فعالیت‌های خارج کلاس تلفیق می‌شود. 

در حال حاضر، انواع منابع فناوری اطلاعاتی موجود و در دسترس نشان می‌دهد که به‌کارگیری فناوری اطلاعات در آموزش مجازی وتولید محتوای الکترونیکی همیشه روی اهداف ویژه‌ای از برنامه درسی متمرکز است.

مطالعات انجام شده ثابت کرده است ورود فناوری اطلاعات در آموزش  مجازی وتولید محتوای الکترونیکی نه یک جریان سخت‌افزاری بلکه روندی نرم‌افزاری است. به‌طور کلی ورود سخت افزار بدون تدارک تمهیدات لازم که مهم‌ترین آنها بستر‌سازی‌ فرهنگی است، قطعا به ناکامی منجر خواهد شد. توسعه فناوری اطلاعات در  زمینه‌های مختلف و به‌خصوص در قسمت آموزش مجازی وتولید محتوای الکترونیکی از جمله مسائلی است که تمامی کارشناسان به آن روی آورده‌اند. 

راهکارهای استفاده از يادگیری الکترونیکی درآموزش مجازی وتو لید محتوای الکترونیکی :

برای اين كه بتوان به فراگیران در آموزش مجازی وتولید محتوای الکترونیکی كمک كرد تا به سطوح عالی حیطه شناختی بلوم برسند، يعنی از مرحله دانش و فهم و كاربرد به مرحله تحلیل و تركیب و ارزشیابی صعود كنند و جنبه نقادی به خود بگیرند و به جای اخذ مطالب و نگهداری آن، مطلب سازی نمايند و دانش جديد بسازند، لازم است علاوه بر آشنايی با ديگر شیوه های نوين تدريس زمینه استفاده از رسانه های سنگین آموزشی و شبکه های نرم افزاری درون كلاسی و برون كلاسی، اقدامات زير صورت گیرد:

✔برگزاری كلاس های آموزش ضمن خدمت برای معلمان، گردهمايی علمی آموزشی، همايش های تخصصی،  برگزاری جشنواره های الگوی تدريس برتر و جلسات ادواری تخصصی حوزه ای و رشته ای، تا آنها با روش های فناوری اطلاعات و ارتباطات (فاوا) و آموزش و پرورش در آموزش مجازی وتولید محتوای الکترونیکی تطبیقی كشورهای پیشرفته آشنا شوند و ترس آنها برای استفاده از رايانه در كلاس درس كاهش يابد و پاسخگوی ضرورت های قرن بیست و يکم در عرصه آموزش و پرورش شوند.

✔تشکیل كلاس های زبان انگلیسی و رايانه برای معلمان تا بتوانند با رايانه كار كنند و از متون علمی تربیتی مؤلفان خارجی بهره مند شوند و از آخرين دستاوردهای آموزشی و پرورشی و پژوهشی در آموزش مجازی وتولید محتوای الکترونیکی مطلع گردند.

✔تشکیل كلاس های زبان انگلیسی و رايانه برای دانش آموزان از دوره ابتدايی با استفاده از بازی های رايانه ای.

✔ تقويت فن آوری نوين آموزش مجازی وتولید محتوای الکترونیکی  در مدارس و اعطای كارت های رايگان اينترنت و ارائه ايمیل به معلمان و شاگردان تا هم نوشته های خود را روی وب سايت بنويسند و هم مدارس سنتی به مدارس هوشمند تبديل گردد.

✔جايگزين كردن سی دی های آموزشی به جای كتاب های درسی و ديکشنری در نظام آموزشی.

✔ برگزاری مسابقات بین معلمان و همچنین بین دانش آموزان در زمینه زبان انگلیسی و رايانه.

✔اجباری كردن درس مبانی كامپیوتر و انفورماتیک در دوره های تحصیلی راهنمايی و متوسطه به فراخور ظرفیت روانی و فکری دانش آموزان.

✔تشکیل گروه های كوچک پژوهشی دانش آموزی در كلاس درس توسط معلمان تا فراگیران از طريق نرم افزارهای مشاركتی درون كلاسی و برون كلاسی، با نگارش و ويرايش، به نقد منصفانه همسالان خود بپردازند وايده های تازه را كشف كنند، چرا كه نوشتن، انديشیدن و خلق كردن است. به عبارت ديگر يا بايد نوشت و چاپ كرد و يا بايد بركنار ماند.

نقش حیاتی فناوری الکترونیکی در آموزش مجازی وتولید محتوای الکترونیکی :

یادگیری الکترونیکی در آموزش مجازی وتولید محتوای الکترونیکی زاییده چرخه تحولات سریع و رو به گسترش فناوری‌های نو به مفهوم واقعی آن است. تاکنون تعاریف متفاوتی از یادگیری الکترونیکی در آموزش مجازی وتولید محتوای الکترونیکی ارائه شده است. یادگیری الکترونیکی به وسیله اینترنت صورت می‌گیرد، با جدیدترین اطلاعات همراه است و مجموعه‌ای از روش‌های آموزشی را در برمی‌گیرد (آموزش‌های مجازی و تولید محتوای الکترونیکی ، همکاری دیجیتال، شبیه‌سازی.

فراگیر محور است و به ویژگی فردی او توجه دارد. نهایتاً قابلیت انجام دادن فرایندهای اداری و مدیریتی از قبیل: ثبت‌نام، پرداخت شهریه، نظارت بر روند اجرای فعالیت‌های یادگیرنده، تدریس واجرای ارزشیابی از راه دور را فراهم میکند .

به‌طور کلی، یادگیری الکترونیکی به آن نوع یادگیری گفته می‌شود که در محیط شبکه به وقوع می‌پیوندد و در آن مجموعه‌ای از فناوری چند‌رسانه‌ای، فرارسانه‌ای و ارتباطات از راه دور به خدمت گرفته می‌شود و نوعی یادگیری است که در محیط اینترنت صورت می‌گیرد و با بهره‌گیری از فناوری شبکه تسهیل می‌شود.

این نوع یادگیری که به استفاده از فناوری آموزشی اشاره دارد تأکید می‌کند که در فضای مسقف کلاس درس، معلمان از رسانه‌های سنگین آموزشی اعم از رایانه‌های عمومی، شخصی، سی دی‌ها، دیسکت‌ها، سایت‌های اینترنت، ای‌میل و حتی نانو فناوری در فرایند یاددهی استفاده کنند تا یادگیری را تسهیل کرده و موجبات ارتقای سطح علمی فراگیران را فراهم آورند. این روش یادگیری برای شاگردان از آن جهت کارآمد و اثربخش است که بازدهی تحصیلی و فعالیت آموزشی آنان و عملکرد و تدریس و رفتار کلاسی معلمان را بهبود می‌بخشد.

نتیجه گیری :

محیط يادگیری الکترونیکی در آموزش مجازی وتولید محتوای الکترونیکی، همیشه دردسترس است و از هر مکانی قابل استفاده است و مسئله زمان و صرف هزينه رفت و آمد را جهت آموزش حل كرده است. چرا كه در دنیای اطلاعاتی امروز، زمان از اهمیت فراوانی برخورداراست و فرد بايد دركوتاهترين زمان ممکن به كسب اطلاعات و دانش مورد نیازخود بپردازد. بنابراين كاربرد فناوری اطلاعات و ارتباطات در امر يادگیری، اين فرايند را تسهیل می كند. 

در دهه های اخیر با محوريت دانش و خردگرايی انسان و به منظور بهره برداری بهینه از انديشه و سپردن امور تکراری و غیر خلاق به ماشین و همچنین آزاد سازی مهارت های انسانی، به عنوان محور توسعه جوامع، توجه ويژه سازمان ها و محافل علمی را به خود جلب نموده است .

دانش آموزان و دانشجويان به عنوان خروجی های نظام های آموزشی بايد طوری تربیت شوند كه دارای سواد اطلاعاتی و دارای سه مؤلفه مهم آگاهی، مهارت، و نگرشهای عصر فناوری اطلاعات باشند. چون قرارگرفتن در سايه تحولات عصر جهانی شدن چنین نقشی را از آنها انتظار دارد. فناوری اطلاعات و ارتباطات به نظام های آموزشی كمک می كند در جامعه جهانی به ارائه خدمات مناسب، با كیفیت و با هزينه پايین بپردازند و با درك تجربه ساير كشورها و مطالعات عملی و تئوريک استفاده از اين فناوری را به شیوه درست در فرايند ياددهی و يادگیری مد نظر قرار دهند.

مولف : مریم اسماعیلی