مدیریت سیستم یادگیری الکترونیکی درآموزش مجازی

مدیریت سیستم یادگیری الکترونیکی در آموزش مجازی و تولید محتوای الکترونیکی

 

 

به ثمر رسیدن تلاشها برای ایجاد و پیاده سازی دوره یادگیری الکترونیکی در آموزش مجازی وتولید محتوای الکترونیکی ،منوط به مدیریت صحیح آن هم در مرحله تکوین و هم درمرحله استقرار است . مرحله تکوین اقضائات دارد که مربوط به تعیین استراتژی ، سیاست گذاری و انتخاب ، و نیز ترکیب صحیح منابع برای استقرار سیستم دوره است . اما درمرحله بهره برداری نه تنها حفظ و ارتقاء دوره باید مورد نظر مدیریت سیستم باشد ، بلکه کارآمدی آن نیز از دغدغه های وی و تیم مدیریت دوره است .

با اتکای به نظریات متخصصان مدیریت ، هدف مدیریت را قراردادن افراد ، سیستم ها و امکانات درجای درست ، برای دستیابی به موفقیت ، ارزیابی عملکرد ، ایجاد بازخورد و حفظ نظم در سازمان و فرایند ها میداند .

منظور از مدیریت درسازمانهای آموزشی ،تحقق هدفهای آموزشی و پیشبرد مؤثر آموزش و یادگیری میداند .

 

وظایف مدیران آموزشی درآموزش مجازی را به شرح زیرمیباشد:

✔برنامه ریزی آموزش و تدریس

✔اموردانش آموزان و دانشجویان

✔امورکارکنان آموزشی

✔روابط مدرسه – اجتمامع

✔تسهیلات و تجهیزات آموزشی

✔اموراداری و مالی

 

هرکدام ازاین وظایف و وظایف فرعی دیگری که از آنها ناشی می شود ، با توجه به ویژگی فنی ، اداری و تخصصی آنها ،ازیکدیگر متمایز می گردند .

 

درآموزش مجازی وتولید محتوای الکترونیکی اولویت و وزن هرکدام ازاین وظایف دچارتغییراتی می شود که نیازمند شناخت و توجه کافی است . بسیار ازاین تغییرات ناشی ازویژگی محیط مجازی است .

 

مدیریت و رهبری درسیستم آموزش مجازی ، بی نیاز از تجارب مدیریتی و دانش سیستم آموزش سنتی نیست . محیط آموزش سنتی ، دستاورد تجارب طولانی و یافته های علمی حوزه های گوناگون علوم ، به ویژه علوم تربیتی و روانشناسی ، ومدیریت است .

 

آموزش مجازی وتولید محتوای الکترونیکی نمیتواند بدون تکیه به معیارهای علمی این حوزه تخصصی به موفقیت دست یابد .

 

درواقع ، سخن این است که مدیریت سیستم آموزش مجازی و تولید محتوای الکترونیکی افزون برتوانایی علمی درزمینه مدیریت سیستم های آموزشیسنتی ، باید از دانش کافی در زمینه محیط مجازی و فناوریهای مروبط به آن بهره مند باشد .

 

سیستم آموزش مجازی  و تولید محتوای الکترونیکی ، تحت تأثیر رهبری آموزشی است . رهبری آموزشی یعنی پیشبرد امر آموزش ، به هرطریق ممکن ؛ معلم ، مدیر، یا مدیران سطح بالاتر سیستم آموزشی ، ممکن است درآن نقش داشته باشند .

 

 

 

 

السون براین باور است که اداره یادگیری درون خطی مستلزم رعایت شش اصل است:

✔فرایند یادگیری شفاف در آموزش مجازی و تولید محتوای الکترونیکی

✔تعیین نقش ها ، شیوه همکاری ، و مسئولیتهای هر عضو تیم در آموزش مجازی وتولید محتوای الکترونیکی

✔مشخص کردن محدوده زمانی انجام کارها ، مرحله برجسته کار یا ارائه آن در آموزش مجازی وتولید محتوای الکترونیکی

✔تکمیل کار اداره دوره درون خطی را با برگزاری جلسه و کنفرانس چهره به چهره در آموزش مجازی و تولید محتوای الکترونیکی

✔فرایند های مدیریت دوره درون خطی ، به دلیل پویایی آنها ، نیازمند تعامل مداوم است

✔زنده و جاری نگه داشتن امکان تبادل نظر و پرهیز از ضایع کردن گفتگو (گفتگوی معلق و بی پایان )

 

 

چگونگی مدیریت سیستم پشتیبانی یادگیری در آموزش مجازی وتولید محتوای الکترونیکی :

 

سیستم پشتیبانی ، یکی از بخش های کل مدیریت سیستم آموزش مجازی و تولید محتوای الکترونیکی است . اهمیت این بخش از سیستم ، بدان لحاظ اهمیت دارد که بقا ، بالندگی و پویایی سیستم وابسته بدان است و نیز مهم ترین جنبه مدیریت سیستم از نگاه یادگیرندگان ، وجه پشتیبانی آن است .

 

 

 

 

 

پیش ازاین از چهاردسته نیازهای پشتیبانی یادگیرندگان سخن به میان آوردیم ؛

✔پشتیبانی مطالب و منابع درسی

✔ پشتیبانی ارتباطی

✔پشتیبانی فناوری و دسترسی

✔ بهینه سازی مداوم ازجنبه مدیریتی

 

باید کیفیت تامین پشتیبانی پیوسته ، فراهم آوردن امکانات و شرایط مورد نیاز ، و سازوکارهای مناسب مورد بررسی قرارگرفته و راه کارهای عملی برای آنها یافت شود .

 

امکان پشتیبانی بستگی به منابع حرفه ای موجود درسیستم دارد باید از کفایت این منابع ارزیابی دقیقی وجود داشته باید .

 

مثلا تیم فنی تخصصی درحوزه تولید محتوای الکترونیکی و بهنگام سازی منابع ، وظایفی را در پشتیبانی به عهده دارد که بدون اعتماد به توانایی های و درک آنان از یادگیری درونخطی نمیتوان از پشتیبانی مطمئن یادگیرندگان اطمینان حاصل نمود . مهارتهای حرفه ای سایر تخصص هایی که درمدیریت سیستم وجود دارد به طور زنجیروار به یکدیگر وابسته هستند و ضعف هرکدام درکار سایرین و نهایتا درکیفیت پشتیبانی تأثیر می گذارد .

 

 به جز پشتیبانی منظم از طریق مجازی تعریف شده درسیتم ، یادگیرنده ممکن است از راه های گوناگون دیگر درخواست کمک و پشتیبانی نماید :

✔سایریادگیرندگان حاضر دربرنامه دوره در آموزش مجازی و تولید محتوای الکترونیکی

✔یادگیرندگانی که قبلا برنامه دوره را گذرانده اند

✔همکاران درمحل کار

✔مدیرمستقیم یادگیرنده در آموزش مجازی

✔مشاورین درآموزش مجازی

✔مربیان درآموزش مجازی

✔مرکز یادگیری یا مدیران آموزشی

✔متخصصین و خبرکان

 

هرکدام این دسته افراد ممکن درزمینه خاصی بتوانند به یادگیرنده کمک کنند . مثلا سایر یادگیرندگان می توانند دیدگاه یادگیرنده را نسب به مطالب یادگیری ، از طریق کمک به حل مشکلات محتوا یا کار دریک پروژه مشترک عوض کنند . مدیران مستقیم یادگیرنده می توانند با ایجاد دسترسی به تجهیزات وسایرمنابع برای یادگیرنده ، وی را مورد پشتیبانی قرار دهند .

 

 

 

 

ممکن است درفرایند یادگیری درون خطی مشکلاتی  درزمینه ارتباط کاربر بادوره و مسایل جانبی بوجود آید ، هرکدام ازین مشکلات نیاز به اقدام پشتیبانی خاصی دارد .

 

 

سیستم مدیریت یادگیری و استانداردها درآموزش مجازی و تولید محتوای الکترونیکی:

 

 

امکانات سیستم مدیریت یادگیری باید متناسب با سطح فعالیت ها ووسعت دوره باشد. سیستم های مدیریت آموزشی دارای همه یا برخی از امکانات زیراست :

 

✔ابزارسنجش توانایی درون خطی برای ارزیابی کارمند

✔پایگاه اطلاعاتی قابل جستجو ازتوانایی های سازمانی

✔پروفایلهای کارمندی که نیازمندیها را برای دوره های ویژه پیگیری می کند

✔ثبت دوره درون خطی

✔دسترسی متمرکز به دوره های مبتنی بر وب

✔آزمون و پیگیری امور یادگیرندگان به صورت  آموزش مجازی و تولید محتوای الکترونیکی

✔مدیریت درون خطی بودجه های آموزشی

✔پیوند ها به سیستم مدیریت منابع انسانی

 

لوییس و ویت لاک ، امکانات یک سیستم مدیریت یادگیری را با طبقه بندی بهتری ارائه کرده اند :

 

امکانات استاندارد ، که درهرسیستم مدیریت یادگیری شامل :

✔ثبت داده های کاربر (جزئیات اطلاعات شخصی ، نام کاربر ، رمز عبور ، و نظیرآن )

✔ثبت داده های برنامه (پیش نیازها ، شرایط ، میانگین زمان مطالعه )

✔داده مربوط به روند پیشرفت یادگیرنده (بخشهای کامل شده ، نتایج آزمونها و نظیر آن )

✔امکانات پشتیبانی یادگیری در آموزش مجازی و تولید محتوای الکترونیکی

✔جدول زمانی استفاده ازکلاسها

✔میزان زمان تخصیص داده شده مربیان

✔ثبت تجهیزات پشتیبانی _ویدیو پروژکتو ، رایانه

✔جدول زمانی حضور یادگیرندگان در آموزش مجازی

✔گزارش دهی، شامل زمان بندی ها ، آموزشهای مشترک ، و نظیر آن

✔امکاناتی که برای یادگیری درون خطی مورد نیاز است

✔ارائه درون خطی آموزش مبتنی بر فناوری

✔توسعه درس افزار

✔روش مطالبه هزینه کاربران و پرداخت به فراهم کنندگان در آموزش مجازی و تولید محتوای الکترونیکی

✔کنفرانس درون خطی با همتایان و مربیان

✔نشانه گذاری محلی که درس درآنجا خاتمه یافته ودربازگشت باید ازآنجا شروع شود

✔پشتیبانی تک آموز درون خطی

✔انتقال مطالب پشتیبانی به روی رایانه برای چاپ یا مطالعه برون خطی

 

امنیت سیستم یادگیری الکترونیکی نه تنها به دلایل روانی که به یادگیرنده مربوط می شود ، اهمیت دارد بلکه پایداری سیستم یادگیری نیز وابسته به آن است چون :

امنیت سیسم یادگیری الکترونیکی در آموزش مجازی و تولید محتوای الکترونیکی نه تنها به دلایل روانی که به یادگیرنده مربوط می شود ، اهمیت دارد بلکه پایداری سیستم یادگیری نیز وابسته به آن است چون :

سیستم های یادگیری الکترونیکی درآموزش مجازی و تولید محتوای الکترونیکی به عنوان یک پروژه مطرح می شوند . و همه پروژه ها دارای ریسک امنیتی هستند .

 

سیستم های یادگیری الکترونیکی درآموزش مجازی وتولید محتوای الکترونیکی ، دیگر مانند نمونه های تحقیقاتی اولیه نیستند ، بلکه سیستم های تولید هستند که نیاز به امنیت دارند .

 

همه سیستم های الکترونیکی در آموزش مجازی و تولید محتوای الکترونیکی با تهدیدهای جدید مواجهند.

 

جلب اطمینان کاربران ازاینکه اطلاعات مربوط به آنان ازهرگونه دستبرد درامان است و کاملا حفاظت می شود .

شکسته شدن حریم های آموزشی و خدشه دارشد اعتبار سیستم یادگیری الکترونیکی در آموزش مجازی وتولید محتوای الکترونیکی از سوی نفوذگران ، صدمات جبران ناپذیری به یادگیرندگان می زند .

 

حفظ منابع اطلاعاتی یادگیری از هرگونه تعرض ، شرط لازم برای اعتماد به آنها است .

 

هرگونه رخنه غیرمجاز و بدخواهانه به سیستم ، رایانه یادگیرندگان را نیز درمعرض آسیب قرار میدهد .

 

 

مدیریت سیستم ناگزیر است . برای پایداری آن تمهیدات امنیتی لازم را پیش بینی نماید . به دلیل حساسیت این موضوع ، درمواردی اعتبار یک سیستم را تاحدود زیادی به امنیت آن ربط می دهند . خدمات امنیتی سیستم عبارتند از :

✔حفظ سطح محرمانه : یعنی کاربران خاصی از داده بتوانند استفاده کنند .

✔حفظ جامعیت داده : یعنی داده ها بدرستی در مقصد دریافت شوند .

✔احراز هویت : یعنی گیرنده از هویت فرستنده آگاه شود .

✔کنترل دستیابی مجاز : یعنی فقط کاربران مجاز بتوانند به داده ها دستیابی داشته باشند .

✔عدم انکار : یعنی  فرستنده نتواند ارسال پیام توسط خودش را انکار کند

 

 

برای دستیابی به سطح امنیتی مورد نظر از مکانیزم های امنیتی گوناگونی اعم ازنرم افزاری و سخت افزاری می توان بهره برد مانند رمز نگاری و امضای دیجیتالی .

حصار امنیتی سیستم ، نباید :

✔مانع دسترسی  های مجاز باشد و یا آنرا محدود کند

✔برای یادگیرنده دست و پاگیر باشد .

✔یادگیرنده را مضطرب کند

✔جلوه نمایش داشته باشد

✔شیوه دسترسی یادگیرنده را تحت تأثیر قرار دهد

 

 

تجهیزات امنیتی مدیریت سیستم ، می تواند شامل دیواره آتش ، سیستم تشخیص نفوذ ، وقایع نگار ، ویروس یاب ، رد گیر و مانند آن باشد .

 

مولف :مریم اسماعیلی